Hola! Pas een maand hier, en ik heb al zoveel gezien, gedaan, gehoord, geroken, geproefd en gevoeld. Ecuador is een prachtig land in Zuid-Amerika, waar verschillende klimaten bestaan in een relatief klein land: de kust met parelwitte stranden, de hoge Andes bergketen en de mysterieuze Amazone. Voor mijn masterscriptie bij Wageningen Universiteit wordt Ecuador de komende vier maanden mijn thuis, waar ik onderzoek doe naar een lokaal irrigatiesysteem, gelegen in het dorp Licto. Licto ligt hoog in het Andesgebergte, met uitzicht op de vulkaan Chimborazo (met het hoogste punt op aarde en waar je het dichtst bij de zon kan zijn).
Ongelijkheid en discriminatie in Licto
Licto is van oudsher grotendeels bewoond door inheemse bevolkingsgroepen (80% van de bevolking is Kichwa), en landbouw is de grootste bron van inkomsten. De velden worden bewaterd door water uit de rivier Guarguallá. De organisatie van dit irrigatiesysteem heeft een turbulente en bijzondere geschiedenis, die de ongelijkheden tussen de mensen in deze regio weerspiegelt. De organisatie van het water was namelijk altijd gebaseerd op een systeem van ongelijkheid, waar de Mestizos (= mixed, witte elite die in de het centrum woonde) het water reguleerde, en de inheemse bevolking tegelijkertijd uitbuitte. Vrouwen hadden geen zeggenschap over hun eigen werk, hun land of hun toekomst. Ze werkten als huisslavinnen in de huizen van de elite, werden uitgebuit op de velden en hadden te maken met systematisch geweld. Echter waren er sterke vrouwen die een lokale opstand hadden georganiseerd begin jaren 90, ondanks veel tegenstand van de elite, de kerk en veelal mannen. Door netwerken op te zetten, subcommissies, samen te werken met een lokale NGO, en uiteindelijk een democratisch systeem te claimen, waar leiders werden gekozen die elk een wijk zouden representeren. Ze claimden hun recht op land, water en om hun stem te mogen laten horen.
Mijn onderzoek
In mijn onderzoek ga ik dieper in op deze gebeurtenissen en wil ik weten: wat dreef deze vrouwen? Hoe hebben ze het volgehouden? En, minstens zo belangrijk: wat is er sindsdien gebeurd? Hoe hebben deze veranderingen invloed gehad op hun positie in het dorp, op de jongere generaties, en op hoe zij vandaag de dag naar hun rol in de gemeenschap kijken? Welke mogelijkheden zijn er om structureel de stem van de vrouw meer te laten horen in beslissingen over het irrigatiesysteem en het water? Welke lokale machtsstructuren, wetten en normen maken dit (niet) mogelijk vandaag de dag?
Uiteraard staat dit land zo ver van mij af, in cultuur, wellicht in normen en waarden. Ik zal dit onderzoek ingaan met een open mind, en probeer niet mijn eigen waarden te reflecteren op anderen. Het enige wat ik wil is praten met deze vrouwen en luisteren. Wellicht kan ik er ook wel moed uit halen, inzichten die wereldwijd toepasbaar zijn. Ik ben gefascineerd waar dat punt zit, dat vuur, dat mensen uit een onderdrukkende situatie in actie overgaan. Samenkomen en machtsstructuren veranderen, hun stem vinden.
De eerste weken
Ik heb al in Licto rondgelopen, een dorp hoog in de bergen met veel groen, kleine kassen, kleurige huizen en een grote kerk in het midden. De markt was gezellig en veel mensen maakten een praatje met me. Er zijn weinig toeristen in Ecuador, aangezien het vaak als gevaarlijk word bestempeld. Inderdaad zou ik in het donker niet snel alleen over straat gaan en niet met mijn telefoon open over straat lopen. Toch voel ik me hier in Riobamba helemaal op mijn gemak! De mensen zijn super open en ik word niet constant aangestaard en de lokale prijzen worden gevraagd. De zon schijnt hier elke dag, maar door de hoogte is het best fris. De bergen op de achtergrond doen me erg goed, en verse groente en fruit in overvloed. Estoy emocionada por los próximos meses! Ik heb zin in de komende maanden!
