Land van vele gezichten
Zo ongeveer drie maanden na mijn aankomst in Bogotá, heb ik eindelijk de tijd en rust gevonden om mijn ervaringen tot nu toe op papier te zetten. Mijn naam is Pieter van Dalen en na drie weken in Medellín Spaans te hebben geleerd, ben ik de komende maanden in Bogotá. Deze stad staat, onder andere, bekend om zijn hoogte (2640 meter), ‘koude klimaat’, gesloten Colombianen, rijke diversiteit aan eten, muziek, cultuur en helaas problemen met verkeer. Toeristen reizen er vaak kort doorheen en de meeste Colombianen, zweren bij Medellín, Cali en de Caribische kust. Daarentegen voel ik mij thuis in Bogotá en denk ik dat de stad enorm veel te bieden heeft. Zeker als men wat verder kijkt dan het verkeer, het klimaat en de eerste indrukken.
Inmiddels ben ik niet alleen in Bogotá geweest en heb ik meer van Colombia gezien. Wat mij opvalt is dat er veel diversiteit en verschillende gezichten zijn. Dat is ook de rode draad in dit verhaal. Voordat ik vertrok naar Colombia, kon ik moeilijk bevatten hoe het zou zijn. Toch hoor je verhalen, zoek je informatie op en word je geïnformeerd door mensen om je heen. De blik vooraf en vergeleken met nu maakt een interessante visie op hoe ik Colombia beleef.
Gevarieerd landschap
Neem bijvoorbeeld het landschap: Colombia heeft strand, maar ook gletsjers; regenwoud, maar ook bergen met een uniek Páramo ecosysteem; geürbaniseerde steden, maar ook grote rurale gebieden. Zoveel verschillende landschappen in een, dat is bijzonder en geeft veel karakter aan dit land. Tot nu toe ben ik aan de kust geweest, waar ik Carnaval heb gevierd. Ik heb in Medellín gewoond, met een altijd perfect klimaat, omringd door een berglandschap en een stad dat is verweven met natuur. Daarnaast heb ik bergen rondom Bogotá gezien, maar vooral ben ik veel in Bogotá geweest.
Todo o nada
Colombia is een land met een lange geschiedenis verbonden aan conflict, geweld en onrust. Daartegenover staat dat Colombianen enorm vriendelijk zijn, aardig, vrolijk, veel lachen en een warme energie met zich meebrengen. Iets waar sommige Nederlanders wellicht nog wat van kunnen leren. Dat vriendelijke gaat ook samen met het attent zijn naar elkaar, delen wat je hebt en elkaar behoeden voor gevaar. “Todo o nada”, of “Todo en la cama o en el suelo”, zijn hier uitspraken die ik veel heb gehoord. Het betekent in principe alles delen, iedereen krijgt hetzelfde en wij laten niemand achter. Tegelijkertijd zijn er ook slechte mensen en is mij dat vaak op mijn hart gedrukt. Het was een enorme shock dat niet alleen ik een gevaar loop op sommige plekken, maar ook de Colombianen zelf. Inmiddels ben ik vaak genoeg gewaarschuwd in verschillende steden op het ‘gevaar’ dat er dreigt als je op de verkeerde plek bent en de verkeerde persoon tegenkomt. Het zijn deze grote contrasten die ook deel zijn van dit land.
Nog meer tegenstrijdigheden
Het leven in een land waar tegelijkertijd zulke fijne mensen wonen en nare gebeurtenissen gebeuren is nog steeds soms lastig te bevatten. Het lijkt erop dat deze dichotomie zijn oorsprong heeft in die hevige periode aan conflict, maar ook de enorme klassenongelijkheid die hier heerst en het economische systeem. Het is niet gemakkelijk in Colombia om hogerop te klimmen en de sociale hiërarchie versterkt dat enorm. Hier in Bogotá, bijvoorbeeld, kun je gemakkelijk in een totaal andere wereld leven wanneer je geld hebt: je neemt nooit de bus, je komt niet verder dan een bepaalde straat naar het Zuiden, gaat naar een privéschool met een privéchauffeur en trekt op met mensen uit dezelfde bubbel. Ik heb het geluk en privilege dat ik in een goede buurt kan wonen. Toch, daarnaast ga ik wel verder naar het zuiden, neem ik de bus en kom ik in aanraking met Colombianen die het niet zo goed getroffen hebben. Hetzelfde geldt voor de structuur van de stad. Het ene moment loop je in een goede, bruisende, gezellige wijk. Het andere moment voel je je onveilig, zijn de straten slecht en huizen slecht en ligt er afval op straat. Dat is iets wat mij blijft verbazen wanneer ik rondloop in grote Colombiaanse steden.
Diversiteit
Wat betreft het de Colombiaanse cultuur zijn er ook veel interessante tegenstrijdigheden voor zover ik deze tot nu toe ben tegengekomen en heb gehoord. Colombianen in Bogotá schijnen erg gesloten te zijn en meer op zichzelf gericht, terwijl Colombianen uit bijvoorbeeld Medellín veel meer open zijn en graag praten. Dat is al helemaal verschillend met de Costeños, die bekend staan als heel erg open, meer direct en minder hiërarchisch. Dat komt ook zeker van de Caribische cultuur die in het Noorden meer aanwezig is, welke het temperament en leven van de Colombianen beïnvloedt. Opmerkelijk is dat over het algemeen de Colombianen makkelijk met je praten en open zijn, dat gaat goed samen met hoe ik ben en mijn cultuur. Ik praat makkelijk met mensen, zeg wat ik denk en hou van eerlijk- en openheid. Toch merk je na langere tijd in Colombia te wonen dat Colombianen op bepaalde vlakken juist erg om zaken heen draaien, niet altijd gemakkelijk ja of nee zeggen en er een sterke maat van hiërarchie in de samenleving zit. Ik heb het hier veel over gehad met mijn Colombiaanse huisgenote en andere vrienden die ik hier heb leren kennen. Het directe van een Colombiaan zit in de amicale benaderingen, maar is juist minder aanwezig wanneer het over meer serieuze zaken gaat, conflict situaties of werk verhoudingen.
Voor zover ik een conclusie kan trekken denk ik dat er veel kanten aan het land, gebruiken en de Colombiaanse identiteit zijn. Deze diversiteit is inherent aan het leven in Colombia en maakt Colombia ook een enorm interessant land met karakter. Ik heb zeker niet de absolute waarheid in pacht wat betreft Colombia, dus tot nu toe zijn het mijn waarnemingen en opvattingen die ik deel. Ik kijk er naar uit om hier nog meer van te ontdekken, met mensen spreken en mijn ervaringen verrijken met alles wat Colombia vormt. Ik zal nog een tijdje blijven in Colombia en ben benieuwd of mijn beeld hetzelfde zal blijven of nog zal veranderen. Eén ding is zeker: ik voel mij thuis in Bogotá en verheug me op de komende periode en alles wat de stad te bieden heeft.
